Түркістан облысы, 2025 жылдың шілдесі — Түркістан облысының полицейлері халықаралық іздеуде жүрген үш шетел азаматын ұстады. Бұл туралы Polisia.kz сайтына сілтеме жасап Azatnews.kz хабарлайды.

Облыстық Полиция департаментінің Экстремизмге қарсы іс-қимыл басқармасы мен криминалдық полиция қызметкерлері жүргізген жедел алдын алу шаралары нәтижесінде ұсталған күдіктілер түрлі ауыр қылмыстармен байланысты. Олардың барлығы өз елдерінде іздеуде жүрген және Қазақстанда жасырын өмір сүріп келгені белгілі болды.

Ұсталғандардың бірі — Өзбекстан азаматы, қарақшылық шабуыл жасаған

Түркістан облысы Полиция департаментінің мәліметінше, халықаралық іздеуде жүргендердің бірі — Өзбекстан Республикасының азаматы. Ол өз елінде аса ауыр қылмыс — қарақшылық шабуыл жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылып, сот үкімімен бас бостандығынан айырылған. Алайда, 2020 жылы ол жазасын өтеп жатқан түзеу мекемесінен қашып шығып, заңсыз түрде Қазақстан аумағына өтіп кеткен.

“Қашқын шетел азаматы Түркістан облысы, Ордабасы ауданында қолға түсті. Жедел-іздестіру шаралары барысында оның шекараны заңсыз кесіп өткені, жалған құжатпен жүргені және үш жыл бойы Қазақстан аумағында жасырын өмір сүргені анықталды,” — делінген ресми хабарламада.

Қазір аталған дерек бойынша тергеу амалдары жалғасуда. Құзырлы органдар шетелдік азаматты экстрадициялау (еліне қайтару) мәселесін қарастырып жатыр.

Екінші күдікті — есірткіге байланысты қылмыс жасап, жасырынып келген

Халықаралық іздеуде жүрген екінші шетелдік күдікті Сарыағаш ауданында қолға түсті. Жедел операцияны Экстремизмге қарсы іс-қимыл басқармасы мен криминалдық полиция басқармасының қызметкерлері Сарыағаш аудандық полиция бөлімінің мамандарымен бірлесіп жүзеге асырған.

Ұсталған азаматтың жасы 30-да. Ол есірткі заттарын заңсыз сақтау мен тасымалдау фактісі бойынша бұрын елордада (Астана қаласы) қылмыстық іс қозғалғаннан кейін іздеуге берілген. Қылмыстық істі Астана қалалық Полиция департаменті жүргізіп келген.

“Аталған шетелдік азамат қылмыстық қудалаудан бой тасалап, ел аумағында бірнеше өңірде жасырынып жүрген. Оны Сарыағаштағы уақытша жалдамалы пәтерлердің бірінен ұстадық,” — деп хабарлайды Түркістан облыстық полиция департаментінің өкілдері.

Қазір бұл тұлға да уақытша ұстау изоляторына қамалды. Оның Қазақстан аумағына қандай жолмен өткені және заңсыз көші-қон әрекеттеріне қатысы бар-жоғы тергеліп жатыр.

Үшінші күдікті — Ресей азаматы, 2022 жылдан бері жасырынып келген

Үшінші күдікті — Ресей Федерациясының азаматы. Ол 2022 жылдың желтоқсан айынан бастап өз елінде қылмыстық іздеуде болған. Түркістан облысының Келес ауданында жасырынып жүрген 21 жастағы азамат жедел-іздестіру іс-шаралары барысында ұсталды.

“Күдікті туралы мәлімет Ресей құқық қорғау органдарынан келіп түскен. Ол алаяқтық пен қаржылық қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылып, тергеу органдарынан жасырынған. Қазақстан аумағына қандай жолмен өткені және қандай құжаттармен жүргені тергеу барысында анықталады,” — деді Полиция департаментінің ресми өкілі.

Ресей азаматы қазір қамауға алынған. Экстрадициялық тәртіп бойынша оның елге қайтарылуы халықаралық құқықтық нормаларға сәйкес жүзеге асырылады.

Құқық қорғау органдары: заңсыз көші-қон мен халықаралық қылмысқа тосқауыл күшейеді

Полиция департаменті өкілдерінің айтуынша, бұл операциялар — аймақ көлемінде жүргізіліп жатқан “Мигрант” және “Іздестіру” жедел алдын алу шаралары аясында жүзеге асқан. Шаралардың негізгі мақсаты — шекараны заңсыз кесіп өткен немесе көші-қон режимін бұзып жүрген шетел азаматтарын анықтап, олардың қылмыстық әрекеттеріне тосқауыл қою.

“Халықаралық іздеуде жүрген адамдар көбінесе көрші елдерге жасырын өтіп, сол елдің ішкі істер органдарынан жасырынады. Қазақстан заңнамасына және халықаралық келісімдерге сәйкес, мұндай тұлғалар анықталған жағдайда уақытша ұстау шарасы қолданылып, экстрадициялау процедуралары басталады,” — деді облыстық полиция департаментінің ресми мәлімдемесінде.

Сондай-ақ, құқық қорғау органдары азаматтарды сақ болуға, күдік тудыратын тұлғалар туралы ақпаратты полицияға хабарлауға шақырады. Бұл ішкі қауіпсіздікті қамтамасыз ету және трансұлттық қылмыспен күрес жолында маңызды екені айтылды.

Сарапшылар не дейді?

Қылмыстық құқық саласының сарапшылары бұл жағдайды халықаралық қылмыстық ынтымақтастық тұрғысынан маңызды оқиға ретінде бағалап отыр. Халықаралық іздеуде жүрген қылмыскерлердің басқа елде жасырынып жүруі — тек бір елдің ғана емес, аймақтық қауіпсіздікке де қатер төндіреді.

“Мұндай істер мемлекетаралық келісімдер мен құқықтық өзара көмек аясында шешілуі керек. Қазақстан құқық қорғау органдарының бұл бағыттағы белсенділігі елдің құқықтық егемендігін және халықаралық қауіпсіздікке қосқан үлесін көрсетеді,” — дейді заңгер әрі қылмыстық саясат жөніндегі сарапшы Ерлан Бекқожин.

⸻

Қорытынды

Түркістан облысында бір мезгілде үш халықаралық іздеуде жүрген шетелдіктің ұсталғаны — Қазақстандағы құқық қорғау органдарының кәсіби және үйлесімді жұмысын көрсететін нақты мысал. Бұл операциялар шекара қауіпсіздігін күшейтудің, заңсыз көші-қон мен трансұлттық қылмыспен күрестің өзекті әрі маңызды екенін тағы да дәлелдеді.

Қазіргі уақытта күдіктілерге қатысты тергеу амалдары жалғасып жатыр. Құзырлы органдар олардың әрекеттеріне құқықтық баға беріп, әрқайсысын халықаралық құқық нормаларына сәйкес өз еліне қайтару мәселесін пысықтауда.