Түркістан облысында мал ұрлығымен жүйелі түрде айналысқан ұйымдасқан қылмыстық топтың әрекеті әшкереленіп, күдіктілер ұсталды. Бұл туралы Azatnews.kz ақпарат агенттігі Түркістан облысы Полиция департаментіне сілтеме жасап хабарлады.

Облыстық полиция қызметкерлері жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу барысында үш ауданда мал ұрлығы фактілеріне қатысы бар адамдар тобын анықтап, қолға түсірді. Тергеу барысында төрт адамнан құралған қылмыстық топтың мал ұрлығын алдын ала сөз байласып, жоспарлы түрде іске асырғаны анықталды.

Жылқыларды жайылымнан ұрлаған

Күдіктілердің негізгі нысанасы — жайылымда бағылып жүрген жылқылар болған. Олар түнгі уақытта мал иелері қырағылық танытпаған сәттерді пайдаланып, жылқыларды қорадан немесе ашық жайылымнан айдап әкеткен. Ұрланған мал арнайы дайындалған жүк көлігіне артылып, алдын ала белгіленген орынға жеткізілген. Кейінірек жылқылар сойылып, олардың еті әртүрлі нарыққа шығарылған. Күдіктілер етті заңсыз сату арқылы табыс тауып отырған.

Мұндай әдіспен олар бірнеше мәрте қылмыс жасаған. Полицейлердің мәліметінше, күдіктілер Түркістан облысының Мақтаарал, Жетісай және Келес аудандарының аумағында жасалған 10 мал ұрлығы оқиғасына тікелей қатысы бар екені дәлелденген. Аталған істер бойынша келтірілген жалпы материалдық шығын 19 миллион теңгеге жуықтаған.

Тінту барысында айғақтар тәркіленді

Қылмыстық топты ұстау барысында жүргізілген тінту кезінде ұрланған 9 бас жылқы, арнайы жүк көлігі, сондай-ақ қылмыс жасауға пайдаланылған құралдар мен басқа да заттай дәлелдемелер тәркіленді. Бұл айғақтар қылмыстың жүйелі түрде жүзеге асырылғанын растайды.

Айта кету керек, күдіктілердің бірі бұған дейін де мал ұрлығы фактісі бойынша қылмыстық жауапкершілікке тартылған, яғни бұрын сотты болғаны анықталды. Бұл жайт оның қылмыстық әрекетті әдейі әрі қайталап жасағанын көрсетеді. Полиция мәліметінше, бұл адам бұрынғы жазасынан сабақ алмаған, керісінше, қылмысты кәсіпке айналдырған.

Қылмыстық жауапкершілік және тергеу барысы

Қазіргі уақытта аталған фактілер бойынша Қылмыстық кодекстің 188-бабы (Ұрлық) бойынша сотқа дейінгі тергеу амалдары жүргізілуде. Полиция қызметкерлері оқиғаның барлық мән-жайын анықтауға, топтың басқа да қылмыстарға қатысы бар-жоғын тексеруге бағытталған жұмыстарды жалғастырып жатыр.

Тергеу барысында күдіктілердің бірқатар басқа да мал ұрлығы оқиғаларына қатысы болуы мүмкін деген болжам бар. Олардың байланыста болған адамдар шеңбері де тексерілуде. Сонымен қатар, ұрланған мал етін қабылдаған делдалдар мен сауда орындары да тергеу нысанасына алынып отыр.

Полиция қылмыстық топтың нақты қалай әрекет еткенін, олардың ішкі ұйымдасуын, ұрланған малдың қайда жеткізілгенін, және кімдерге сатылғанын мұқият зерттеуде. Бұл тек Түркістан облысы бойынша ғана емес, басқа өңірлерде де осыған ұқсас қылмыстық схемалардың бар-жоғын анықтауға көмектесуі мүмкін.

Мал иелері полиция жұмысына алғыс білдіруде

Мал ұрлығы құрбаны болған азаматтар құқық қорғау органдарының әрекетіне оң баға беріп отыр. Жетісай ауданының тұрғыны, жеке кәсіпкер М. Оразбаевтың айтуынша, былтыр күзде жоғалған екі жылқысы табылмай кеткен еді. «Жылқыларым жайылымда жүрген. Таңертең қарасам жоқ. Өз күшімізбен іздегенмен еш нәтиже болмады. Полицияға жүгіндік. Енді міне, жылқының бірі табылып, күдіктілер ұсталыпты. Полицияға үлкен алғыс», – деді ол.

Мақтаарал және Келес аудандарының тұрғындары да ұқсас пікір білдіріп, құқық қорғау органдарының бұл жолғы жедел әрекетін жоғары бағалады.

Мал ұрлығы – еліміздегі өзекті проблема

Сарапшылардың айтуынша, мал ұрлығы Қазақстан ауылдық өңірлеріндегі ең өзекті әрі кең таралған қылмыстардың бірі. Мұндай әрекеттер шаруалардың тұрмысына тікелей нұқсан келтіреді, кәсіпкерлік белсенділікті төмендетеді және ауыл халқының қауіпсіздікке деген сеніміне кері әсерін тигізеді.

Түркістан облысында мал шаруашылығы – негізгі табыс көзі болып саналатын саланың бірі. Мұнда мыңдаған азамат төрт түлікті өсірумен айналысады. Сондықтан мұндай қылмыстардың жиілеп кетуі тұрғындар арасында үрей туғызады.

Ішкі істер министрлігі өкілдерінің айтуынша, соңғы жылдары мал ұрлығына қарсы күрес күшейтілді. Қылмысты дер кезінде ашу үшін «Мал ұрлығы» жедел алдын алу шаралары жүйелі түрде жүргізілуде. Сонымен қатар, мал иелеріне малды чиптеу, жайылымда бейнебақылау орнату, және қора-жайларды күшейту бойынша кеңестер берілуде.

Қоғамдық пікір мен сақтық шаралары

Қоғам белсенділері мен заңгерлер мұндай қылмыстармен күресте тек полицияның ғана емес, жергілікті тұрғындардың да белсенділігі қажет екенін айтады. Әсіресе, ауылдық жерде тұрғындар өзара ынтымақтаса отырып, малды күзету, ұрлыққа қарсы қауымдастықтар құру, бейнебақылау және жарықтандыру жүйелерін орнату арқылы қылмысқа қарсы күреске атсалысуы тиіс.

Қауіпсіздік жөніндегі сарапшы Нұрлан Аманбаевтың айтуынша, мал ұрлығы көбіне түнгі уақытта немесе жайылымда иесіз жүрген малға бағытталады. «Қылмыскерлердің жолын кесу үшін ауылдарда арнайы рейдтер ұйымдастырылуы, жергілікті патрульдер құрылуы керек. Сонымен қатар, малды тіркеу және GPS арқылы бақылау жүйелері қолжетімді әрі міндетті болуы тиіс», – дейді сарапшы.

Қорытынды

Түркістан облысында болған бұл оқиға мал ұрлығының тек кездейсоқ емес, алдын ала жоспарланған, ұйымдасқан түрде жүзеге асырылатынын тағы бір мәрте дәлелдеді. Құқық қорғау органдарының жедел әрі нәтижелі әрекеті арқасында бірқатар қылмыстың жолы кесілді, күдіктілер ұсталды. Алайда бұл — мұндай қылмыстардың түп-тамыры жойылды деген сөз емес.

Алдағы уақытта полиция қызметкерлері қылмыстың алдын алу бағытында мал иелерімен тығыз жұмыс істемек. Сонымен қатар, күдіктілердің басқа да істерге қатысы тексерілуде. Тергеу нәтижесі бойынша істің сотқа жолдануы және айыптылардың жауапқа тартылуы күтіледі.