Цифрлық технологиялар дәуірінде интернеттегі қауіптерге қарсы тұру — қоғам алдында тұрған маңызды міндеттердің бірі. Осы орайда Түркістан облысы Полиция департаменті жастар арасында құқықтық және қаржылық сауаттылықты арттыру, сондай-ақ киберқауіпсіздіктің алдын алу бағытында жүйелі түрде профилактикалық жұмыстар жүргізіп келеді.

«Профилактика жылы» және «Заң мен тәртіп» қағидатын ілгерілету аясында Полиция департаментінің Киберқылмысқа қарсы іс-қимыл басқармасының қызметкерлері Кентау қаласына қарасты «Үркер» жазғы сауықтыру лагерінде жазғы демалысын өткізіп жатқан мектеп оқушыларымен ауқымды кездесу өткізді. Іс-шараға 800-ге жуық оқушы қатысты.

Интернеттегі қауіптер туралы ашық әңгіме

Полиция қызметкерлері жасөспірімдерге арнап арнайы түсіндіру сабақтарын өткізді. Сабақ барысында балаларға қазіргі таңда жиі кездесетін интернет-алаяқтық түрлері, алаяқтардың адамдарды қалай алдайтыны, қандай әдістер мен платформаларды пайдаланатыны туралы нақты мысалдар келтіріліп, қорғану жолдары егжей-тегжейлі түсіндірілді.

Атап айтқанда, оқушылар:

• Әлеуметтік желілер мен мессенджерлерде таралатын фишингтік сілтемелер,

• Интернет-дүкендердегі жалған жарнамалар мен жалған сатушылар,

• Онлайн ойындар мен қосымшалар арқылы жеке деректерді ұрлау тәсілдері,

• Мобильді қосымшалар мен банк карталарынан ақша жымқыру сызбалары,

• «Жүлде ұттыңыз», «таныс адам көмек сұрайды» сияқты жалған хабарламалар туралы нақты мысалдар арқылы хабардар етілді.

Қаржылық және цифрлық қауіпсіздік ережелері түсіндірілді

Балаларға қаржылық қауіпсіздік негіздері де кеңінен түсіндірілді. Полицейлер жасөспірімдердің банктік карталар, цифрлық әмияндар, электрондық төлем жүйелері, QR-кодтар арқылы төлем жасау кезінде қандай қауіптерге тап болатынын және олардан қалай сақтану керектігін айтты.

Оқушыларға:

• Жеке деректер мен құпия сөздерді бөгде адамдарға беруге болмайтыны,

• Күдікті сілтемелерге өтпеу, белгісіз қосымшаларды жүктемеу,

• Банк картасының нөмірі мен CVV кодын жария етпеу,

• SMS немесе қосымшалар арқылы келетін кодтарды ешкіммен бөліспеу,

• Онлайн сауда жасағанда тек тексерілген платформаларды пайдалану қажеттігі ескертілді.

Ақпараттық жадынамалар таратылды

Сабақ соңында полиция қызметкерлері әрбір оқушыға ақпараттық жадынамалар таратты. Онда киберқауіпсіздік және қаржылық қауіпсіздік бойынша негізгі ережелер, интернет алаяқтарынан сақтану кеңестері мен байланыс деректері көрсетілген. Бұл жадынамалар оқушылардың есте сақтауына оңай әрі күнделікті өмірде қолдануға ыңғайлы форматта дайындалған.

Мұндай ақпараттық материалдардың мақсаты — балалар мен жасөспірімдердің цифрлық ортада өз-өздерін қорғау қабілетін арттыру, олардың цифрлық мәдениетін қалыптастыру, құқықтық санасын күшейту.

Онлайн кеңістіктегі сақтық – заман талабы

Кездесу барысында полиция қызметкерлері интернет кеңістігінде қауіпсіздік сақтау мәдениетін қалыптастырудың маңыздылығына ерекше назар аударды. Балалар интернет пен әлеуметтік желілерде аса сақ болу керектігін, ақпараттың шынайылығына көз жеткізбей ешқандай әрекет жасамау қажеттігін түсінді. Сонымен қатар, кибербуллинг, алаяқтық, цифрлық манипуляция секілді ұғымдар да қарастырылып, олардан қорғану жолдары нақты мысалдар арқылы баяндалды.

Полицейлер бұл профилактикалық іс-шаралардың жастарды интернеттегі ықтимал қауіптерден қорғауға, олардың құқықтық сауаттылығын арттыруға, саналы интернет қолданушы ретінде қалыптастыруға бағытталғанын атап өтті. Олар балалар мен ата-аналарға интернет қауіпсіздігіне бей-жай қарамауды, отбасы ішінде бұл тақырыпты жиі талқылап отыруды ұсынды.

Болашақ — қауіпсіз ақпараттық ортада

Құқық қорғау органдарының өкілдері мұндай кездесулердің маңыздылығы өте жоғары екенін атап өтті. Себебі киберқылмыс жылдан-жылға күрделеніп, оның құрбанына айналып жатқан азаматтардың саны артып келеді. Оның ішінде балалар мен жасөспірімдер — ең осал топтардың бірі.

Сондықтан Полиция департаменті болашақта да осындай форматтағы түсіндіру жұмыстары мен оқыту шараларын облыс мектептерінде, колледждерінде және басқа да оқу орындарында жүйелі түрде өткізуді жалғастырмақ.

Қорытындылай келе, Түркістан облысында ұйымдастырылған бұл ауқымды профилактикалық іс-шара — балалардың цифрлық сауаттылығын арттыру, интернет қауіптеріне қарсы тұра алатын белсенді тұлға ретінде қалыптастыру жолындағы нақты қадамдардың бірі болды. Оқушыларға ұсынылған білім мен кеңестер – олардың күнделікті өмірінде өздерін қорғауға көмектесетін маңызды құрал болмақ.

Киберқауіпсіздік — баршамыздың ортақ жауапкершілігіміз. Сақтық танытып, цифрлық ортада саналы әрекет ете білсек, интернеттегі алаяқтарға жол бермейміз.